KULAK ESTETİĞİ
Kulak problemlerini çoğunlukla doğuştan gelen deformiteler ve yapısal sorunlar oluşturur. Özellikle kıkırdak problemleri doğuşta mevcuttur ve doğumdan hemen sonra kıkırdağın yumuşak olması ve bebekte dolaşan annelik hormonlarının da yapıcı katkılarının olması nedeniyle şekillendirici splintler kullanılarak tedavi edilebilir. Tabiki splintler mikrotia gibi aşırı doğumsal deformiteleri düzeltemez. Operasyon için ise okul öncesi yaşa kadar beklemek gerekir. 6 yaşında kulağımız yaklaşık erişkin boyutuna ulaşır. Bu dönemden sonra erişkin yaşa kadar istenilen her yaşta operasyon uygulanabilir, ama okula başlamadan problemin çözülmesi psikolojik travmaların oluşmasına engel olur.
Mikrotia olarak adlandırılan ve kulağın oluşumundaki eksiklik durumu kulak estetiği olarak sınıflanmaz. Bu operasyonlar rekonstrüksiyon olarak adlandırılan operasyonlara dahildir ve kaburgadan alınan kıkırdak yamalarının kullanıldığı aşamalı prosedürlerle düzeltme sağlanmaya çalışılır.
Aksesuar kıkırdak olarak da adlandırılan ve kulak önünde yerleşmiş cilt renginde ben gibi görünen yapılara da sıklıkla rastlanır. Tedavisi içerisindeki kıkırdak yapıyla beraber tüm çıkıntının cerrahi olarak çıkarılmasıdır. Bazen aileler kalmasını da tercih edebilir.
Kulak üst pol deformiteleri, kulağın 1/3 üst kısmında görülen kıkırdak sorunlarıdır. Orta katlantının ekstra bir kıkırdak katmanına sahip olması (stahl kulağı deformitesi), üst katlantının cilde gömülü olması (kriptotia), üst kıkırdağın sivri veya aşırı katlantılı olmasıdır. Okul öncesi dönemde düzeltme operasyonları planlanır.
Kulak memesi için de lobülün yapışık olması doğuştan deformasyon kabul edilir ve istenirse ayrılabilir. İleri yaşlarda küreye veya travmaya bağlı kulak memesi yırtıkları da lokal anestezi altında onarılır.
Kulağın ülkemizde en sık görülen deformitesi “kepçe kulak” olarak da adlandırılan çıkıntılı kulak (prominent ear) görünümünde olmasıdır. Kepçe kulak operasyonundan önce kulak dikkatlice değerlendirilmelidir. Deformitenin neleri içerdiği tespit edilerek ona yönelik cerrahi prosedürleri seçmek gerekir. Pek çok cerrahi yöntem tanımlanmıştır ve her kulak için kullanılacak net bir yöntem yoktur. Birkaç cerrahi yöntemin kombinasyonu kulağın ihtiyacına göre seçilir. Doğru problem tespit edilip, doğru kombinasyonlar yapılmazsa kötü sonuçlar alınabilir. Kepçe kulak probleminde;
•Kafa ile kulak arasındaki açı fazla olabilir: Bu duruma kulak ortasındaki kıkırdağın (concha) hipertrofik olması yani fazla olması neden olabileceği gibi bazen kıkırdak normal olup kulağın eksternal kasları denen kulak dışındaki kas yapıları yüzünden açı artar.
•Kulak kıvrımları yetersiz olabilir: Özellikle antheliks denen ikinci kıvrımın gelişmemesi kulağın öne doğru yer değiştirmesine neden olabilir. Bu durumda kıvrımın yeniden oluşturulması gerekir.
Ameliyat çocuklarda genel anestezi altında, erişkinlerde lokal anestezi altında gerçekleştirilir. Yaklaşık 1,5 saat kadar sürer. Kulak arkasından yapılan insizyonla problemli kıkırdak yapılarına ulaşılır. Uygun yöntemlerle düzeltmeler sağlanır. Kulak arkasında kesi izi kalır. Önden bakışta görülmez ve 6 ay-1 yıl içerisinde azalır. Nadiren keloide dönüşme ihtimali bulunur. İlk 3 gün pansumanla kapatılır ve 6 hafta tenisçi bandajı uygulanır (4 hafta sürekli, 2 hafta gece). Kullanılan dikiş materyalleri absorbe olan yani eriyen materyaller olup dikiş alınması gerekli değildir, ancak dikişler eriyinceye kadar bakım önerilerine uyulması önemlidir. Bazen kıkırdağa konan kalıcı dikişler dışarı çıkabilir. Erken dönemde çıkan parçalar kesilip pansuman yapılarak desteklenir. Geç dönemde kıkırdak dikişlerini almanın da sakıncası yoktur. Erken dönemde görülebilecek komplikasyonlardan biri kanamadır. Kulak kanlanması iyi bir organdır. Erken dönemde kanama ve hematom gelişirse drene etmek yani kanı boşaltmak gerekir. Erken dönemde nadiren de olsa kıkırdağa konan dikişlerde gevşeme ve açılma görülebilir. Bu durum da yeniden operasyona alıp dikişleri yenileyerek çözülür.
Büyük Kulak deformitesi de cerrahi olarak tedavi edilebilen bir durumdur. Kulağın heliks ve antheliks parçası arasından yapılan uygun çıkarma ile kulak küçültülür. Ancak kulak küçültme operasyonunda kulak önünde kesi izi kalacağı için ameliyat kararı verilirken bu durum dikkate alınmalıdır.
